Κατατέθηκε στην Βουλή από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων η σύμβαση μεταβίβασης των λιγνιτικών περιοχών της ΔΕΗ στην εταιρεία Μετάβαση Α.Ε. που έχει συσταθεί στο υπουργείο και η οποία θα αναλάβει την αξιοποίησης των ορυχείων της ΔΕΗ σε Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη.
Με βάση τη προγραμματική σύμβαση, οι μεταβιβαζόμενες εκτάσεις θα είναι μικρότερες απ’ ότι αρχικά αναμένονταν και δεν θα ξεπεράσουν τα 100.000 στρέμματα. Αντίθετα σημαντικές εκτάσεις θα παραμείνουν στην ΔΕΗ για την δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων.
Οι εκτάσεις θα μεταβιβαστούν σταδιακά στην «Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» (ΕΛ.Ε.Δ.Α.Μ. Α.Ε.) και τον διακριτικό τίτλο «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» Μετάβαση Α.Ε., αρχής γενομένης από το φθινόπωρο του 2022 και μέχρι το 2025. Συνολικά θα μεταβιβαστούν 97.008 στρέμματα από τα ορυχεία της ΔΕΗ που βρίσκονται στις θέσεις Μεγαλόπολη, Κλειδί, Πτολεμαΐδα και Αμύνταιο.
Από αυτά περίπου τα μισά (50.980 στρέμματα) είναι προς αποκατάσταση, ενώ τα 20.099 στρέμματα είναι αδιατάρακτα, δηλαδή χωρίς παρεμβάσεις της ΔΕΗ. Τέλος 23.564 στρέμματα είναι αποκατεστημένα.
Οι μεγαλύτερες μεταβιβάσεις ακινήτων αφορούν στην Πτολεμαΐδα (πάνω από 50.000 στρέμματα) και στο Αμύνταιο (πάνω από 26.00 στρέμματα). Στην Μεγαλόπολη θα μεταβιβαστούν πάνω από 17.000 στρέμματα και τέλος περίπου 2.000 στρέμματα στο Κλειδί (Φλώρινα).
Συμφώνα με την Αιτιολογική Έκθεση του νόμου, η υπό κύρωση σύμβαση αποτελεί το βασικό εργαλείο για την οικονομική διαφοροποίηση και την άμεση περιβαλλοντική αποκατάσταση των περιοχών της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (ειδικότερα των περιοχών της Κοζάνης και της Φλώρινας) και του Δήμου Μεγαλόπολης, οι οποίες εξαρτώνται από την εξόρυξη και χρήση του λιγνίτη, στο πλαίσιο της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης των περιοχών αυτών, μετά τη σταδιακή απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων της «ΔΕΗ ΑΕ» και σε συμμόρφωση με τις σχετικές επιταγές των ενωσιακών πολιτικών στο πλαίσιο του «Green Deal».
Ειδικότερα, στις λιγνιτικές περιοχές που περιλαμβάνονται στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ) Κοζάνης, Φλώρινας και Μεγαλόπολης όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020 (A’ 245), υφίσταται ανάγκη αποκατάστασης των εκτάσεων στο πλαίσιο του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ), και των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ) που συνοδεύουν το Πρόγραμμα ΕΣΠΑ-ΔΑΜ 2021-2027.
Σημειώνεται ότι η εταιρεία «Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» (ΕΛ.Ε.Δ.Α.Μ.) και διακριτικό τίτλο «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.», συστάθηκε με νόμο (ν. 4872/2021) και η Προγραμματική Σύμβαση που θα κυρωθεί στην Βουλή με νόμο, ρυθμίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις μεταβίβασης των μετοχών της θυγατρικής εταιρείας «ΜΕΤΑΛΙΓΝΙΤΙΚΗ Α.Ε.», από τη «ΔΕΗ Α.Ε.» στην εταιρεία «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.», ζητήματα που αφορούν στην αξία των περιουσιακών στοιχείων της, το περιεχόμενο των εργασιών αποκατάστασης που η «ΔΕΗ Α.Ε.» υλοποιεί ή πρόκειται να υλοποιήσει, επί των Γαιών Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης και προσδιορίζονται οι σχετικές υποχρεώσεις των συμβαλλόμενων μερών.
