Ο Ηνίοχος των Δελφών, ένα από τα αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής, δεσπόζει σε μια ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα στο Μουσείο των Δελφών. Το άγαλμα δεν αρκεί να το δει κανείς επιφανειακά, απαιτείται προσεκτική παρατήρηση από όλες τις γωνίες, ώστε να αναδειχθούν οι λεπτομέρειες της στάσης του σώματος και του περίτεχνου, χάλκινου ενδύματός του.
Αυτό που αιχμαλωτίζει αμέσως το βλέμμα του θεατή είναι τα μάτια του. Διατηρούν μια απαράμιλλη ζωντάνια, μοναδική στη γλυπτική της εποχής. Η έκφραση του προσώπου του αποτυπώνει τη στιγμή της θριαμβευτικής νίκης, μια σύνθεση ικανοποίησης, έντασης και αυτοσυγκέντρωσης από τον αγώνα με το τέθριππο.
Χρονολογικά, ο Ηνίοχος ανήκει στην πρώιμη κλασική περίοδο, μετά τους Περσικούς πολέμους. Πιθανολογείται πως δημιουργός του ήταν ο Πυθαγόρας από το Ρήγιο, αν και κάποιες απόψεις αποδίδουν το έργο στον Κάλαμι ή στον Κριτία. Με ύψος 1,80 μέτρα, αποτελούσε μέρος ενός μεγαλύτερου αφιερώματος στον θεό Απόλλωνα από τον Πολύζαλο, τύραννο της Γέλας, τις νίκες του οποίου εγκωμίασε ο Πίνδαρος.
Η φυσικότητα των χαρακτηριστικών του αγάλματος οφείλεται στην εξαιρετική τεχνική των καλλιτεχνών της εποχής. Τα μάτια είναι φτιαγμένα από λευκό σμάλτο, ενώ η ίριδα αποτελείται από καστανή ημιπολύτιμη πέτρα, με τις κόρες να είναι βαθύμαυρες. Οι βλεφαρίδες σχηματίζονται από μικρά χάλκινα σύρματα, ενώ η χρήση κοκκινωπού χαλκού στα χείλη ενισχύει τη ζωντανή όψη του προσώπου.
Τα μαλλιά του μοιάζουν σαν να είναι ακόμη υγρά από την προσπάθεια του αγώνα. Είναι σχηματισμένα σε μικρούς βοστρύχους, που αγκαλιάζουν το κεφάλι, συγκρατημένοι από μια λεπτεπίλεπτη ασημένια ταινία, διακοσμημένη με μαιανδρικό σχέδιο – ένα έμβλημα που συνδέεται με τους νικητές των Καβείριων αγώνων.
Για περίπου ενάμιση αιώνα, το άγαλμα διατηρήθηκε στη θέση του, ώσπου ένας ισχυρός σεισμός το 373 π.Χ. προκάλεσε την πτώση του, μαζί με άλλα κτίσματα του Ιερού των Δελφών, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του ναού του Απόλλωνα. Όταν ο Παυσανίας επισκέφθηκε τον χώρο τον 2ο αιώνα μ.Χ., το άγαλμα δεν αναφέρεται πουθενά στα γραπτά του, γεγονός που υποδηλώνει πως παρέμενε θαμμένο ή λησμονημένο ανάμεσα στα ερείπια.
Ο αρχαιολόγος Μανόλης Ανδρόνικος περιέγραψε με τη φράση «ξυπνή ματιά» το ιδιαίτερο βλέμμα του Ηνίοχου. Η εντύπωση της ζωντάνιας δεν περιορίζεται μόνο στα μάτια του, αλλά εκτείνεται στα στιβαρά χέρια του, που κρατούν σφιχτά τα ηνία, και στα πόδια του, όπου διακρίνονται λεπτομερώς οι φλέβες, προσδίδοντας την αίσθηση ενός σώματος γεμάτου ζωή και δύναμη.
Διαβάστε ΕΔΩ περισσότερες ειδήσεις
