Σε βαθιά ανθρωπιστική εξελίσσεται η κρίση που βιώνει η Ελλάδα, σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2016, τα πορίσματα της οποίας υπέβαλλε χθες στην Βουλή ο επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής, Ανδρέας Ποττάκης.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η οικονομική και δημοσιονομική δυσπραγία έχεις λάβει, μετά από οκτώ και πλέον συναπτά έτη ύφεσης, συρρίκνωσης εισοδημάτων, καθώς και δικαιωμάτων διακριτά βαθιά χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης. Επισημαίνει δε ότι οι υπηρεσίες κοινωνικής ασφάλισης και αλληλεγγύης, οι προνοιακές δομές και πολιτικές, οι φορολογικές αρχές, οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, βρέθηκαν για άλλη μια χρονιά στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος.
Ο Συνήγορος έκανε ειδική αναφορά στο ζήτημα της διαχείρισης των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, το οποίο χαρακτηρίζει ως “ανθρωπιστική κρίση εν μέσω μιας ανθρωπιστικής κρίσης”. Συγκεκριμένα, σημείωσε τον ρόλο της Ανεξάρτητης Αρχής ως θεματοφύλακα των δικαιωμάτων, τόσο των ατομικών, όσο και των πολιτικών και των κοινωνικών, όλων όσων διαβιούν στη χώρα μας και των πολιτών δηλαδή, αλλά και των υπηκόων τρίτων χωρών, και με αυτή την ιδιότητα μεριμνά, φροντίζει, προασπίζει, υποστηρίζει και προάγει τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων.
Εξάλλου, στάθηκε στην ειδική αρμοδιότητά του για την προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών, των ανηλίκων, την ειδική του αρμοδιότητα ως φορέα προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, αλλά και στις ειδικές αρμοδιότητες που έχει για τη διαχείριση του μεταναστευτικού και προσφυγικού προβλήματος το οποίο έχει οξυνθεί τα τελευταία τουλάχιστον δύο χρόνια.
“Συνολικά, ο Συνήγορος του Πολίτη τα τελευταία 18 χρόνια λειτουργίας του, έχει αναλάβει και επεξεργαστεί περί το ¼ του εκατομμυρίου αναφορές πολιτών. Το 2016 οι νέες αναφορές άγγιξαν τις 12.000, σημειώνοντας αυξητική τάση, σε σχέση με το 2015”, τόνισε ο κ. Ποττάκης. Πρόσθεσε ότι βασικά σημεία που μπορεί κανείς να διακρίνει από την έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, είναι πως το 2016 χαρακτηρίζεται χρονιά διαχείρισης της κρίσης, η οποία πλέον έχει πάρει άλλες διαστάσεις και από δημοσιονομική και οικονομική κρίση έχει μετεξελιχθεί σε κρίση ευρύτερα κοινωνική, αλλά με τάσεις και με χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης. Είναι χαρακτηριστικό πως μεγάλο πλήθος αναφορών αλλά και πολιτών, απευθύνονται στον Συνήγορο του Πολίτη επειδή δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις βασικότερες των αναγκών και βασικότερες των υποχρεώσεών τους. Αυτό οφείλεται εν μέρει και εκ του γεγονότος, ότι και η δημόσια διοίκηση, εξαιτίας των δημοσιονομικών προσαρμογών, έχει μεγαλύτερη δυσκολία να δείξει την ευελιξία και το ανθρώπινο πρόσωπο που οφείλει προκειμένου να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ευπαθέστερων ομάδων, των ομάδων με ειδικότερες ανάγκες κ.ο.κ.
Αυτό που εντυπωσιάζει, επίσης, είναι ότι, από τις μελέτες και τα πορίσματα του Συνηγόρου του Πολίτη, η έννοια των ευάλωτων ομάδων ολοένα και διευρύνεται. Ευάλωτοι δεν είναι πλέον μόνο τα άτομα με ειδικές ανάγκες ή οι άνεργοι και μακροχρόνια άνεργοι ευπαθείς ομάδες, αλλά όλο και περισσότερες ομάδες ανθρώπων, που μέχρι πρόσφατα θα μπορούσαν να διατηρήσουν ένα βιοτικό επίπεδο σχετικώς αξιοπρεπές.
Σύμφωνα με την έκθεση της Ανεξάρτητης Αρχής, τα προβλήματα των πολιτών εντοπίζονται στην κοινωνική ασφάλιση, τη χωροθέτηση και τη φορολογία. Μεγάλο ποσοστό (29,11%) των προβλημάτων κακοδιοίκησης εξακολουθεί να εντοπίζεται στα ασφαλιστικά ταμεία και σε ΝΠΙΔ που εποπτεύει το υπουργείο Εργασίας, ενώ ακολουθεί η αυτοδιοίκηση (δήμοι και περιφέρειες) με 21,75%. Το 11,88% των προβλημάτων αφορούσε το υπουργείο Εσωτερικών, όπου συμπεριλαμβάνονται οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και η Αστυνομία, 11,80% το υπουργείο Οικονομικών και 7,80% το υπουργείο Παιδείας.
Στην συνεισφορά της Έκθεσης του Συνηγόρου του Πολίτη στη λειτουργία της δημοκρατίας αναφέρθηκε, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης. Σημείωσε ότι κατατίθεται σε μια ιδιαίτερη φάση της πολύχρονης κρίσης, που φαίνεται ότι έχει μετασχηματιστεί, από οικονομική σε κρίση κοινωνική και ανθρωπιστική. Ο κ. Βούτσης χαρακτήρισε τον Συνήγορο του Πολίτη γέφυρα ανθρωπιάς για τους πολίτες που έρχονται αντιμέτωποι με σοβαρά προβλήματα τα οποία η διοίκηση δεν επιλύει.
Επιπλέον, αναφέρθηκε και στον ρόλο γενικά των Ανεξάρτητων Αρχών, για τις οποίες υπογράμμισε ότι με τον 20ετή βίο τους αποδεικνύουν ότι είναι απαραίτητη η επικουρία και η επαφή τους με τον πολίτη σε πολύ κρίσιμους τομείς και καταξιώνεται η ύπαρξή τους. Ταυτόχρονα, ο κ. Βούτσης προέτρεψε τον Τύπο για την ανάδειξη των προβλημάτων που επισημαίνονται από τον Συνήγορο του Πολίτη, ενώ ευχαρίστησε την ανεξάρτητη αρχή για το έργο της και το αποτύπωμα που αφήνει στην προσπάθεια επίλυσης προβλημάτων.
Π
