Αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των χρηστών που επιλέγουν τις κάρτες πληρωμών στην καθημερινότητά τους, ακόμη και για αγορές μικρής αξίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, που δημοσιεύθηκαν στην πρόσφατη έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ο αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών είχε φτάσει τα 20,7 εκατομμύρια στις 30 Ιουνίου 2024.
Το ποσοστό συμμετοχής των χρεωστικών και πιστωτικών καρτών παραμένει σταθερό από τις 31 Δεκεμβρίου 2023, με τις χρεωστικές να αντιπροσωπεύουν το 85% και τις πιστωτικές το 15% του συνολικού όγκου καρτών πληρωμών.
Συναλλαγές με Κάρτες Πληρωμών
Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, ο αριθμός και η αξία των συναλλαγών μέσω καρτών πληρωμών παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν 1,185 δισεκατομμύρια συναλλαγές, σημειώνοντας αύξηση 2%, με την συνολική αξία να φτάνει τα 53 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα αυξήθηκε στις 57, σε σύγκριση με 56 το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Οι χρεωστικές κάρτες, που λειτουργούν ως κύριο υποκατάστατο των μετρητών, συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ευρέως για μικρές συναλλαγές, με τον μέσο αριθμό συναλλαγών να ανέρχεται σε 62, από 61 το δεύτερο εξάμηνο του 2023.
Αντίθετα, ο αριθμός συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα παρέμεινε αμετάβλητος στις 29.
Όσον αφορά τη μέση αξία των συναλλαγών ανά κάρτα, αυτή διαμορφώθηκε στα 2.542 ευρώ, σημειώνοντας μείωση 2,5% σε σύγκριση με το δεύτερο εξάμηνο του 2023.
Η πτώση αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση της μέσης αξίας των συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα, η οποία υποχώρησε κατά 2,5% και διαμορφώθηκε στα 2.760 ευρώ, από 2.831 ευρώ που ήταν το προηγούμενο εξάμηνο.
Η μέση αξία των συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα σημείωσε οριακή πτώση 0,3%, φτάνοντας τα 1.313 ευρώ, από 1.318 ευρώ το δεύτερο εξάμηνο του 2023.
Επίσης, η μέση αξία ανά συναλλαγή για όλες τις κάρτες μειώθηκε κατά 4,5% και διαμορφώθηκε σε 44 ευρώ, από 46 ευρώ την προηγούμενη περίοδο. Αυτή η πτωτική τάση στην αξία των συναλλαγών επιβεβαιώνει την αυξανόμενη χρήση των καρτών πληρωμών για μικρές αγορές.
Μείωση Περιστατικών Απάτης
Ταυτόχρονα, με την άνοδο της χρήσης καρτών πληρωμών, έχει σημειωθεί μείωση στα περιστατικά απάτης, χάρη στις εκστρατείες ενημέρωσης που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το πρώτο εξάμηνο του 2024, ο αριθμός των συναλλαγών που καταγράφηκαν ως απάτες μειώθηκε κατά 6% σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2023.
Ο δείκτης των περιστατικών απάτης σε σχέση με το σύνολο των συναλλαγών μειώθηκε επίσης κατά 7%, φτάνοντας σε ένα περιστατικό απάτης ανά 6.000 συναλλαγές ή 0,017%. Όσον αφορά την αξία των συναλλαγών που σχετίζονται με απάτες, αυτή μειώθηκε κατά 3% σε σύγκριση με το προηγούμενο εξάμηνο, με τον δείκτη της αξίας απάτης να παραμένει σχεδόν αμετάβλητος στο χαμηλό επίπεδο του 0,02%.
Αυτό σημαίνει ότι για κάθε 4.800 ευρώ αξία συναλλαγών, υπάρχει 1 ευρώ αξίας απάτης.
Οι εξ αποστάσεως συναλλαγές διατηρούν το υψηλότερο ποσοστό απάτης
Εξετάζοντας τα περιστατικά απάτης κατά δίαυλο συναλλαγών, διαπιστώνεται ότι οι εξ αποστάσεως συναλλαγές (CNP) διατηρούν το υψηλότερο ποσοστό απάτης. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το πρώτο εξάμηνο του 2023, οι δείκτες απάτης στα κράτη μέλη του Ενιαίου Οικονομικού Χώρου ήταν 0,015% για τον αριθμό των περιστατικών και 0,031% για την αξία τους.
Καθοριστικό ρόλο στη μείωση της απάτης είχαν οι εκστρατείες ενημέρωσης που διοργάνωσε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ). Η πιο πρόσφατη καμπάνια, σε συνεργασία με την Mastercard, φέρει το κεντρικό μήνυμα «Κάποιες Ειδοποιήσεις είναι Καλύτερο να τις Αγνοείς».
Αν και οι περιπτώσεις απάτης που σχετίζονται με τις σύγχρονες ηλεκτρονικές συναλλαγές σημείωσαν περαιτέρω μείωση, οι ελληνικές τράπεζες θεώρησαν αναγκαία τη συνεχή ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις νέες μεθόδους απάτης που χρησιμοποιούν οι επιτήδειοι, καθώς και για τους καλύτερους τρόπους προστασίας.
Οι συντονισμένες προσπάθειες των μελών της ΕΕΤ και η διαρκής επαγρύπνηση για την ενημέρωση του κοινού αποδίδουν καρπούς, όπως δείχνουν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Ειδικότερα, στο τέλος του 2023, οι απάτες με κάρτες πληρωμών και οι απάτες με μεταφορές πίστωσης παρουσίασαν σημαντική μείωση, με πτώση 38% στον αριθμό τους και 72,5% στην αξία τους σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο.\
Οι συχνότερες μέθοδοι απάτης
Οι συχνότερες μέθοδοι, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της ΕΕΤ, περιλαμβάνουν την απάτη μέσω τηλεφωνικής κλήσης (Vishing), μέσω email (Phishing) και μέσω SMS (Smishing).
Συνήθως ο χρήστης λαμβάνει τηλεφωνικές κλήσεις, ψεύτικους ψηφιακούς συνδέσμους (links) ή απατηλά sms, με αληθοφανή χαρακτηριστικά (π.χ. λογιστήριο δήμου, επωνυμία ή λογότυπο τράπεζας ή άλλου ιδιωτικού οργανισμού ή δημόσιου φορέα).
Η απάντηση σε αυτές τις τηλεφωνικές κλήσεις ή η επίσκεψη σε αυτούς τους συνδέσμους μπορεί να οδηγήσει σε επιζήμιες ενέργειες, όπως την αποκάλυψη ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και κωδικών ασφαλείας, την αποστολή χρηματικών ποσών για υποτιθέμενη αγορά ή ακόμα και την εγκατάσταση κακόβουλου λογισμικού σε συσκευές.
Για τον σκοπό της καμπάνιας δημιουργήθηκαν ισάριθμα τηλεοπτικά σποτ που καλύπτουν και τα 3 είδη ηλεκτρονικής απάτης.
Με την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τις δόλιες ηλεκτρονικές τακτικές, αναπτύσσεται μια κουλτούρα κυβερνοασφάλειας, όπου ιδίως ο καταναλωτής, αλλά και η επιχείρηση μαθαίνουν να εντοπίζουν τις κακόβουλες επιθέσεις με τη μορφή ειδοποιήσεων, τις οποίες είναι καλύτερο να αγνοούν για την προστασία τους.
Η τελευταία αυτή καμπάνια αποτέλεσε συνέχεια της προηγούμενης αντίστοιχης πρωτοβουλίας «Μία παύση αρκεί» που στόχευε στην ενημέρωση του συνόλου του πληθυσμού και ολοκληρώθηκε τον Φεβρουαρίου 2024.
Στο ίδιο πλαίσιο και η πρόσφατη ενημερωτική εκστρατεία της Τράπεζας της Ελλάδος με θέμα τις ασφαλείς πληρωμές και την προστασία από τις ηλεκτρονικές απάτες.
Οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται αναλυτικά για τα διάφορα είδη ηλεκτρονικής απάτης από την ιστοσελίδα της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και της Τράπεζας της Ελλάδος
Διαβάστε ΕΔΩ περισσότερες ειδήσεις