Νέες αντικειμενικές αξίες: Τι θα πληρώσουμε το 2020 – Πού ανεβαίνουν οι τιμές ζώνης

Tο κουβάρι των νέων αντικειμενικών αξιών που θα αποκτήσουν τα ακίνητα σε όλη τη χώρα τον Μάιο έχουν αρχίσει να ξετυλίγουν οι ιδιώτες εκτιμητές. Με αυτοψίες και συλλογή στοιχείων για τις περιοχές που έχει αναλάβει ο καθένας έχουν αρχίσει να διαμορφώνουν τις νέες τιμές ζώνης. Ο χρόνος τούς πιέζει καθώς μέχρι τις 21 Φεβρουαρίου θα πρέπει να έχουν έτοιμες τις νέες αντικειμενικές αξίες για το 50% των περιοχών, ενώ το υπόλοιπο 50% θα πρέπει να παραδοθεί στο υπουργείο Οικονομικών έως τις 17 Μαρτίου.

Η πρώτη εικόνα που έχουν διαμορφώσει μέχρι στιγμής δείχνει αυξήσεις στις αξίες των ακινήτων στις περισσότερες περιοχές. Σε μέσα επίπεδα οι αυξήσεις κινούνται στο 20%, καθώς από τον Ιούνιο του 2018, που έγινε η τελευταία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, οι τιμές πώλησης των ακινήτων σε πολλές περιοχές έχουν κάνει άλμα ακόμα και πάνω από 20% ή και 30%. Ειδικά στο κέντρο και στα νότια προάστια της Αθήνας αλλά και στη Θεσσαλονίκη και σε νησιά.

Έτσι σύμφωνα με τα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος, τους συμβολαιογράφους, τα μεσιτικά γραφεία, τους αναλυτές των τραπεζών, οι τιμές πώλησης των κατοικιών τόσο στο κέντρο της Αθήνας όσο και σε πολλές περιοχές του Λεκανοπεδίου, της Θεσσαλονίκης και των μεγάλων πόλεων της χώρας έχουν πάρει τα πάνω τους. Οι αυξημένες τιμές πώλησης των κατοικιών αναμένεται να συμπαρασύρουν προς τα πάνω τις νέες τιμές ζώνης. Ωστόσο, σε αρκετές περιοχές οι αντικειμενικές εκτιμάται ότι θα παραμείνουν αμετάβλητες, ενώ σε άλλες θα μειωθούν.

Ο νέος λογαριασμός

Σε κάθε περίπτωση, ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να πληρώσουν φέτος πάνω από 7 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων θα υπολογιστεί με βάση τις νέες αντικειμενικές αξίες. Η άσκηση της ευθυγράμμισης των τιμών ζώνης με τις τιμές που επικρατούν στην αγορά καθώς και η επέκταση του αντικειμενικού συστήματος υπολογισμού των αξιών των ακινήτων σε 2.900 περιοχές αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως τον Μάιο. Τότε το οικονομικό επιτελείο θα έχει μια πιο καθαρή εικόνα για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού και τον δημοσιονομικό χώρο που θα έχει εξασφαλίσει και θα κλειδώσει τη μείωση, τη δεύτερη κατά σειρά, του ΕΝΦΙΑ. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει υποσχεθεί μια νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% μεσοσταθμικά σε συνδυασμό με τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες. Αυτό σημαίνει ότι η μείωση του φόρου δεν θα είναι οριζόντια για όλους τους ιδιοκτήτες. Αλλοι θα δουν τον φετινό λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ να ξεφουσκώνει κατά 10% ή 15% σε σχέση με το ραβασάκι που έλαβαν το 2019, ενώ για άλλους η μείωση θα είναι μικρότερη, της τάξης του 5%.
Οι φορολογούμενοι θα διαπιστώσουν μείωση του ΕΝΦΙΑ ακόμα και στην περίπτωση που αυξηθεί η αξία των ακινήτων τους, ενώ υπάρχουν και αυτοί που θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερο φόρο για τα ακίνητά τους καθώς διαθέτουν ακριβά ακίνητα σε περιοχές όπου σήμερα δεν εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα.

Ειδικότερα, με τις νέες αντικειμενικές αξίες:

– Ο φετινός λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ θα είναι μικρότερος για τους ιδιοκτήτες που διαθέτουν ακίνητα σε περιοχές όπου η τιμή ζώνης είτε θα παραμείνει αμετάβλητη, είτε θα μειωθεί, είτε θα αυξηθεί, αλλά το ποσοστό της αύξησης δεν θα προκαλέσει αλλαγή στον συντελεστή υπολογισμού του φόρου. Για όλες αυτές τις κατηγορίες, τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ θα είναι μειωμένα κατά μέσο όρο 8%. Για παράδειγμα, φορολογούμενος που έχει στην κατοχή του ένα διαμέρισμα σε περιοχή με σημερινή τιμή ζώνης 1.100 ευρώ το τετραγωνικό, μπορεί να δει την αντικειμενική αξία του ακινήτου του να αυξάνεται κατά 30% και να ανεβαίνει στα 1.430 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, αλλά ο ΕΝΦΙΑ θα παραμείνει αμετάβλητος στα 3,7 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Στη συνέχεια, με την έκπτωση η οποία θα φτάνει ακόμη και το 15%, ανάλογα με την αξία της περιουσίας,  ο ιδιοκτήτης θα καταλήξει να πληρώνει φέτος λιγότερα σε σχέση με το 2019, παρά την αύξηση των αντικειμενικών αξιών.

– Μεγαλύτερο φόρο θα πληρώσουν οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους ακίνητα σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές αξίες θα κάνουν άλμα πάνω από 30%-40%. Η νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ θα αντισταθμιστεί από τη μεταβολή που θα υπάρξει στον συντελεστή υπολογισμού του φόρου. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης ακινήτου σε περιοχή με τιμή ζώνης 2.200 ευρώ, η οποία θα αυξηθεί στα 2.800 ευρώ το τετραγωνικό, θα βρεθεί να πληρώνει ΕΝΦΙΑ με συντελεστή 7,6 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο αντί για 6 ευρώ ανά τετραγωνικό που πληρώνει σήμερα. Μια τέτοια μεταβολή δεν μπορεί να καλυφθεί από την έκπτωση φόρου.

– Ανατροπές στη φορολογική τους επιβάρυνση θα διαπιστώσουν οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους ακίνητα τα οποία βρίσκονται
σε 2.900 περιοχές, οι οποίες μπαίνουν για πρώτη φορά στο σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού. Στο ραντάρ της ειδικής ομάδας εργασίας του υπουργείου Οικονομικών βρίσκονται ήδη τα ακριβά νησιά των Κυκλάδων (Μύκονος, Σαντορίνη, Ανδρος, Πάρος) όπου βίλες πωλούνται σε τιμές που βγάζουν μάτι, αλλά ο ΕΝΦΙΑ είναι μερικές δεκάδες ευρώ. Είναι ενδεικτικό ότι βίλα 550 τ.μ. στη Μύκονο πωλείται 3,5 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ο ΕΝΦΙΑ είναι μόλις 1.010 ευρώ ετησίως.

Πού ανεβαίνουν οι τιμές ζώνης

Συνοικίες του κέντρου της Αθήνας όπως Εξάρχεια, Κυψέλη, Πατήσια, Ευελπίδων, Κουκάκι, Κολωνάκι, Αμπελόκηποι, Παγκράτι, Ιλίσια, Σύνταγμα, Χίλτον. Στο κέντρο της Αθήνας οι τιμές πώλησης των κατοικιών σημείωσαν το 2019 αύξηση πάνω από 25%. Η μέση τιμή πώλησης των κατοικιών στην καρδιά του Λεκανοπεδίου έχει διαμορφωθεί στα 1.549 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Ένα νεόδμητο διαμέρισμα στο Κουκάκι 80 τ.μ. πωλείται ακόμα και πάνω από 3.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο ενώ η τιμή πώλησης μιας καινούργιας κατοικίας στα Πατήσια 100 τ.μ. φθάνει ακόμη τα 2.350 ευρώ το τετραγωνικό.

Περιοχές των νότιων προαστίων

Η Αθηναϊκή Ριβιέρα έχει γίνει πόλος έλξης ξένων αλλά και Ελλήνων που επενδύουν στο εγχώριο real estate. Τους τελευταίους μήνες οι τιμές έχουν τραβήξει την ανηφόρα. Η μέση τιμή πώλησης των κατοικιών στα νότια προάστια της Αττικής έχει διαμορφωθεί στα 2.576 ευρώ το τετραγωνικό, με τις τιμές να κινούνται ακόμα υψηλότερα στην παραλιακή ζώνη της Γλυφάδας, της Βούλας, της Βουλιαγμένης, του Ελληνικού. Στις περιοχές αυτές καταγράφονται σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ αντικειμενικών και εμπορικών τιμών οι οποίες αποτελούν πυξίδα για τις νέες τιμές της Εφορίας. Για παράδειγμα, η τιμή πώλησης ενός νεόδμητου διαμερίσματος 80 τ.μ. στη Γλυφάδα (Γκολφ) φθάνει ή και υπερβαίνει τα 4.000 ευρώ το τετραγωνικό ενώ στη Βούλα (Πανόραμα) ανέρχεται σε 3.800 ευρώ το τετραγωνικό.

Πειραιά και προάστια Αττικής

Στον Πειραιά οι τιμές πώλησης ακινήτων αυξήθηκαν το 2019 κατά 16,3% ενώ ελκυστικά έχουν γίνει και τα δυτικά προάστια. Έτσι, μεγαλύτερες τιμές ζώνης θα δουν πολλά προάστια του Λεκανοπεδίου τα οποία το τελευταίο διάστημα έχουν πάρει τα πάνω τους, όπως το Μαρούσι, ο Χολαργός, το Χαλάνδρι αλλά και «λαϊκές» συνοικίες στη Νίκαια, στο Αιγάλεω, στο Περιστέρι. Στα βόρεια προάστια του Λεκανοπεδίου οι μέσες τιμές πώλησης των κατοικιών έχουν διαμορφωθεί στα 2.222 ευρώ το τετραγωνικό, στα δυτικά προάστια στα 1.246 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Το ραντάρ στις τιμές πώλησης των νεόδμητων διαμερισμάτων στα δυτικά προάστια της Αττικής δείχνει πάνω από 1.000 ευρώ το τετραγωνικό όταν οι αντικειμενικές κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα των 800 ή 900 ευρώ το τετραγωνικό.

Περιοχές της Θεσσαλονίκης

Εντυπωσιακή άνοδο σημειώνουν τους τελευταίους μήνες οι τιμές πώλησης των κατοικιών στον Δήμο Θεσσαλονίκης, με τα στοιχεία από τα μεσιτικά γραφεία να δείχνουν αύξηση των τιμών που υπερβαίνει το 28%. Στη συμπρωτεύουσα οι κατοικίες πωλούνται κατά μέσο όρο 1.416 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.