Τα ψηφιακά ευρώ αποδεικνύουν περίτρανα ότι ζούμε πλέον απολύτως στην ψηφιακή εποχή. Κι αυτό φαίνεται ότι σύντομα θα επηρεάσει δραστικά την καθημερινότητα μας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε σήμερα προτάσεις για την είσοδο των πληρωμών και του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού τομέα στην ψηφιακή εποχή. Οι σημερινοί νέοι κανόνες θα βελτιώσουν περαιτέρω την προστασία των καταναλωτών και τον ανταγωνισμό στις ηλεκτρονικές πληρωμές και θα δώσουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές να μοιράζονται τα δεδομένα τους με ασφαλή τρόπο, ώστε να μπορούν να έχουν ευρύτερο φάσμα καλύτερων και φθηνότερων χρηματοοικονομικών προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτές οι προτάσεις τοποθετούν τα συμφέροντα, τον ανταγωνισμό, την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στο επίκεντρό τους.

Η αγορά υπηρεσιών πληρωμών έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Οι ηλεκτρονικές πληρωμές στην ΕΕ αυξάνονται συνεχώς, φθάνοντας σε αξία τα 240 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2021 (έναντι 184,2 τρισεκατομμυρίων ευρώ το 2017). Αυτή η τάση επιταχύνθηκε από την πανδημία COVID-19. Νέοι πάροχοι, ενεργοποιημένοι από ψηφιακές τεχνολογίες, έχουν εισέλθει στην αγορά, παρέχοντας ιδίως υπηρεσίες «ανοιχτής τραπεζικής» – δηλαδή μοιράζονται με ασφάλεια χρηματοοικονομικά δεδομένα μεταξύ τραπεζών και εταιρειών χρηματοοικονομικής τεχνολογίας («fintechs»). Έχουν επίσης εμφανιστεί πιο εξελιγμένοι τύποι απάτης, θέτοντας τους καταναλωτές σε κίνδυνο και επηρεάζοντας την εμπιστοσύνη.

Η πρόταση της Κομισιόν αποτελείται από μια δέσμη μέτρων που αφορά:

·         Την καταπολέμηση και μετριασμό της απάτης πληρωμών, επιτρέποντας στους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών να μοιράζονται μεταξύ τους πληροφορίες σχετικά με την απάτη, αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών, ενισχύοντας τους κανόνες ελέγχου ταυτότητας πελατών, επεκτείνοντας τα δικαιώματα επιστροφής χρημάτων των καταναλωτών που πέφτουν θύματα απάτης και δημιουργώντας ένα σύστημα ελέγχου της ευθυγράμμισης των δικαιούχων». Αριθμοί IBAN με τα ονόματα του λογαριασμού τους υποχρεωτικά για όλες τις μεταφορές πίστωσης.

·         Τη βελτίωση των δικαιωμάτων των καταναλωτών, σε περιπτώσεις, για παράδειγμα, όπου τα κεφάλαιά τους είναι προσωρινά δεσμευμένα, βελτίωση της διαφάνειας των λογαριασμών τους και παροχή πιο διαφανών πληροφοριών σχετικά με τις χρεώσεις των ΑΤΜ.

·         Την περαιτέρω ισοστάθμιση των όρων ανταγωνισμού μεταξύ τραπεζών και μη τραπεζών, ιδίως επιτρέποντας στους μη τραπεζικούς παρόχους υπηρεσιών πληρωμών πρόσβαση σε όλα τα συστήματα πληρωμών της ΕΕ, με κατάλληλες διασφαλίσεις, και διασφαλίζοντας τα δικαιώματα αυτών των παρόχων σε τραπεζικό λογαριασμό.

·         Τη βελτίωση της λειτουργίας της ανοιχτής τραπεζικής, αφαιρώντας τα εναπομένοντα εμπόδια στην παροχή ανοιχτών τραπεζικών υπηρεσιών και βελτιώνοντας τον έλεγχο των πελατών στα δεδομένα πληρωμών τους, επιτρέποντας την είσοδο νέων καινοτόμων υπηρεσιών στην αγορά.

·         Τη βελτίωση της διαθεσιμότητας μετρητών στα καταστήματα και μέσω ΑΤΜ, επιτρέποντας στους λιανοπωλητές να παρέχουν υπηρεσίες μετρητών στους πελάτες χωρίς να απαιτούν αγορά και διευκρινίζοντας τους κανόνες για ανεξάρτητους χειριστές ΑΤΜ.

·         Την ενίσχυση της εναρμόνισης και της επιβολής, θεσπίζοντας τους περισσότερους κανόνες πληρωμής σε έναν άμεσα εφαρμοστέο κανονισμό και ενισχύοντας τις διατάξεις για την εφαρμογή και τις κυρώσεις.

Αυτή η πρόταση διασφαλίζει ότι οι καταναλωτές μπορούν να συνεχίσουν με ασφάλεια και ασφάλεια να πραγματοποιούν ηλεκτρονικές πληρωμές και συναλλαγές στην ΕΕ, εγχώρια ή διασυνοριακά, σε ευρώ και εκτός ευρώ. Μολονότι προστατεύει τα δικαιώματα των πελατών, στοχεύει επίσης στην παροχή μεγαλύτερης επιλογής παρόχων υπηρεσιών πληρωμών στην αγορά.