Η χρήση φυτικών συμπληρωμάτων έχει γίνει δημοφιλής για τη βελτίωση της υγείας και την ενίσχυση της ευημερίας. Ωστόσο, η αύξηση της κατανάλωσης αυτών των προϊόντων έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις τους στο ήπαρ. Ειδικά όταν αυτά τα συμπληρώματα περιέχουν τοξικές ενώσεις ή χρησιμοποιούνται σε υπερβολικές ποσότητες, το συκώτι μπορεί να αντιμετωπίσει σοβαρές πιέσεις.
Τα φυτικά συμπληρώματα χρησιμοποιούνται ευρέως για τα διάφορα οφέλη υγείας που προσφέρουν, αλλά δεν είναι όλα τόσο ασφαλή όσο φαίνονται.
Όταν αυτά τα συμπληρώματα περιέχουν τοξικές ενώσεις ή όταν λαμβάνονται σε υπερβολικές ποσότητες, το συκώτι τίθεται υπό πίεση για την επεξεργασία τους.
Έτσι λοιπόν υπάρχει ο κίνδυνος της δημιουργίας ηπατοτοξικότητας, όπου τα ηπατικά κύτταρα καταστρέφονται λόγω των τοξικών επιδράσεων ορισμένων ενώσεων. Τα φυτικά συμπληρώματα δεν ελέγχονται πάντα αυστηρά για την ασφάλεια και η ποιότητά τους και η συγκέντρωση των δραστικών συστατικών μπορεί να ποικίλλει, αυξάνοντας τον κίνδυνο ηπατικής βλάβης.
Ο πιο σημαντικός κίνδυνος για την υγεία, που θέτουν τα φυτικά συμπληρώματα, είναι η πιθανότητα οξείας ηπατικής ανεπάρκειας.
Αυτή η κατάσταση εμφανίζεται όταν το ήπαρ χάνει ξαφνικά την ικανότητά του να λειτουργεί, συχνά χωρίς προηγούμενη προειδοποιητική ένδειξη. Η οξεία ηπατική ανεπάρκεια είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση και μπορεί να είναι θανατηφόρα, εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Κάποια φυτικά συμπληρώματα όπως είναι το εκχύλισμα πράσινου τσαγιού και η kava, έχουν συσχετιστεί με περιπτώσεις οξείας ηπατικής ανεπάρκειας, σημειώνοντας τους κινδύνους ορισμένων προϊόντων, όταν λαμβάνονται σε υψηλές δόσεις ή για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το συκώτι παίζει κεντρικό ρόλο στον μεταβολισμό και την αποτοξίνωση των ουσιών, που εισέρχονται στο σώμα, συμπεριλαμβανομένων των φυτικών συμπληρωμάτων.
Ασθένειες του ήπατος που προκαλούνται από φυτικά συμπληρώματα
Τα φυτικά συμπληρώματα μπορούν να οδηγήσουν σε μια σειρά ηπατικών ασθενειών, όπως:
Τοξική ηπατίτιδα: Φλεγμονή του ήπατος που προκαλείται από τοξικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων βοτάνων.
Κίρρωση: Μακροχρόνια ηπατική βλάβη που οδηγεί σε ουλές και διαταραχή της ηπατικής λειτουργίας.
Οξεία ηπατική ανεπάρκεια: Ταχεία μείωση της ηπατικής λειτουργίας (δυνητικά απειλητική για τη ζωή), η οποία έχει συνδεθεί με ορισμένα φυτικά συμπληρώματα.
Φυτικά συμπληρώματα που έχουν συνδεθεί με πιθανούς κινδύνους για το ήπαρ
- Εκχύλισμα πράσινου τσαγιού: Αν και η κατανάλωση πράσινου τσαγιού είναι γενικά ασφαλής, τα συμπυκνωμένα εκχυλίσματα πράσινου τσαγιού έχουν συσχετιστεί με τοξικότητα στο συκώτι, ιδιαίτερα όταν λαμβάνονται σε μεγάλες δόσεις ή για παρατεταμένες περιόδους.
- Kava: Χρησιμοποιείται συνήθως για τα ηρεμιστικά του αποτελέσματα. Το kava έχει συνδεθεί με σοβαρή ηπατική βλάβη, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων ηπατίτιδας, κίρρωσης και οξείας ηπατικής ανεπάρκειας. Ορισμένες χώρες έχουν απαγορεύσει το kava λόγω αυτών των κινδύνων.
- Black Cohosh: Συχνά χρησιμοποιείται για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Το black cohosh έχει συσχετιστεί με περιπτώσεις ηπατικής βλάβης, μερικές φορές αρκετά σοβαρή ώστε να απαιτείται μεταμόσχευση ήπατος.
- Chaparral: Χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική. Το chaparral έχει συνδεθεί με ηπατική βλάβη, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων ηπατίτιδας και ηπατικής ανεπάρκειας.
- Comfrey: Γνωστό για τη χρήση του στη θεραπεία τραυμάτων και φλεγμονών, το comfrey περιέχει αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης, τα οποία είναι εξαιρετικά τοξικά για το ήπαρ και μπορούν να οδηγήσουν σε φλεβοαποφρακτική νόσο, μια κατάσταση όπου αποφράσσονται οι μικρές φλέβες στο ήπαρ.
- Pennyroyal: Χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως πεπτικό βοήθημα. Το έλαιο pennyroyal είναι εξαιρετικά τοξικό για το συκώτι και μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ηπατική βλάβη ακόμα και θάνατο κατά την κατάποση!
- Atractylis gummifera: Ένα λιγότερο κοινό βότανο, που όμως έχει χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική και έχει εμπλακεί σε περιπτώσεις οξείας ηπατικής ανεπάρκειας.
- Γκι: Αν και συχνά συνδέεται με εορταστικές παραδόσεις, το γκι έχει συνδεθεί με τοξικότητα στο συκώτι όταν χρησιμοποιείται σε μεγάλες ποσότητες σε φυτικά παρασκευάσματα.
Επιπλέον, η χρήση συγκεκριμένων βοτάνων έχει θετικό αντίκτυπο στην υγεία του ήπατος με την κατάλληλη χρήση.
Πιο συγκεκριμένα:
- Γαϊδουράγκαθο: Γνωστό για τις προστατευτικές του ιδιότητες για το ήπαρ, το γαϊδουράγκαθο μπορεί να βοηθήσει στην αναγέννηση των ηπατικών κυττάρων και στην προστασία από τις τοξίνες.
- Κουρκουμάς:Περιέχει κουρκουμίνη, η οποία έχει αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση, που μπορεί να υποστηρίξει τη λειτουργία του ήπατος.
- Ρίζα πικραλίδας: Χρησιμοποιείται παραδοσιακά για τη βελτίωση της πέψης και την υποστήριξη των διαδικασιών αποτοξίνωσης του ήπατος.