Ελπιδοφόρα για το μέλλον του πλανήτη η ιστορική συμφωνία COP28
Η συμφωνία της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα στο Ντουμπάι (COP28) χαρακτηρίστηκε ιστορική, αφού για πρώτη φορά αναδεικνύεται ο ρόλος των εκπομπών ορυκτών καυσίμων στην άνοδο της θερμοκρασίας και ορίζεται ένας οδικός χάρτης για τη μείωση της χρήσης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πρόκειται για το μεγαλύτερο βήμα προόδου μετά τη συμφωνία του Παρισιού του 2015 για το κλίμα. Όμως αναλυτές και ειδικοί, ήδη προειδοποιούν πως τα μέτρα που αποφασίστηκαν δεν θα είναι αρκετά για να συγκρατήσουν την αυξητική τάση της μέσης πλανητικής θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου.
Η συμφωνία που εγκρίθηκε σήμερα στο Ντουμπάι έπειτα από δύο εβδομάδες σκληρών διαπραγματεύσεων, έχει στόχο να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα στους επενδυτές και αυτούς που χαράσσουν πολιτική ότι ο κόσμος είναι τώρα ενωμένος στη βούληση να διαρρήξει τους δεσμούς του με τα ορυκτά καύσιμα, κάτι το οποίο οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν την τελευταία βάσιμη ελπίδα για να αποσοβηθεί η κλιματική καταστροφή.
Προεδρία της COP28
Πρόκειται για «ιστορική απόφαση για την επιτάχυνση της κλιματικής δράσης», δήλωσε ο σουλτάνος Αλ Τζάμπερ, ο πρόεδρος της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα που διεξήχθη στο Ντουμπάι με τη συμμετοχή περίπου 200 χωρών.
«Έχουμε μια διατύπωση για τα ορυκτά καύσιμα στην τελική συμφωνία, για πρώτη φορά», πρόσθεσε, προκαλώντας νέα χειροκροτήματα.
«Οφείλουμε να είμαστε υπερήφανοι γι’αυτήν την ιστορική επιτυχία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η χώρα μου, είναι υπερήφανα για τον ρόλο τους στην επίτευξή της», πρόσθεσε.
ΟΗΕ
«Η εποχή των ορυκτών καυσίμων πρέπει να τελειώσει, και πρέπει να τελειώσει δίκαια και ισότιμα», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, μετά τη συμφωνία στην COP28 στο Ντουμπάι, η οποία θεσπίζει την αρχή μιας ενεργειακής μετάβασης προς την εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων.
«Θέλω να πω ότι η έξοδος από τα ορυκτά καύσιμα είναι αναπόφευκτη είτε το θέλουν είτε όχι. Ελπίζουμε να μην έρθει πολύ αργά», υπογράμμισε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών σε ανακοίνωσή του, αναφερόμενος σε «αυτούς που αντιτάχθηκαν σε μια σαφή αναφορά» σε αυτήν την έννοια της εξάλειψης στο κείμενο της COP28.
«Ο κόσμος δεν έχει περιθώρια για καθυστερήσεις, αναποφασιστικότητα ή ημίμετρα», υπογράμμισε.
Ευρωπαϊκή Ένωση
Η «ιστορική» συμφωνία που συνήφθη στην COP28 στο Ντουμπάι «σηματοδοτεί την αρχή της εποχής μετά τα ορυκτά καύσιμα», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Ο κόσμος υιοθέτησε τους στόχους της ΕΕ για το 2030: τριπλασιασμό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και διπλασιασμό της ενεργειακής απόδοσης», πρόσθεσε η πρόεδρος της Κομισιόν σε μήνυμά της στο X (πρώην Twitter), χαιρετίζοντας σε ξεχωριστή της δήλωση μια «ισχυρή απόδειξη της αξίας της πολυμέρειας για την αντιμετώπιση των μεγαλύτερων προκλήσεων του πλανήτη μας».
Η Συμφωνία
Το κείμενο της συμφωνίας, κάθε λέξη του οποίου αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καλεί σε «μετάβαση προς την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα, με τρόπο δίκαιο, συντεταγμένο και ισότιμο, επιταχύνοντας τη δράση σε αυτήν την κρίσιμη δεκαετία, προκειμένου να επιτευχθεί η ουδετερότητα άνθρακα το 2050 σύμφωνα με τις επιστημονικές συστάσεις».
Το αίτημα να επιταχυνθεί η δράση ήδη από την τρέχουσα δεκαετία αποτελούσε αξίωση της ΕΕ και πολλών άλλων χωρών.
Το ηχηρό μήνυμα προς τις αγορές
Για πρώτη φορά, η διεθνής κοινότητα εξέφρασε ενωμένη την επιθυμία για ένα τέλος εποχής στο πετρέλαιο και έστειλε ένα ηχηρό σήμα στις διεθνείς αγορές. Συγκεκριμένα, κάλεσε για «μετάβαση προς την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα, με τρόπο δίκαιο, συντεταγμένο και ισότιμο προκειμένου να επιτευχθεί η ουδετερότητα άνθρακα το 2050 σύμφωνα με τις επιστημονικές συστάσεις».
Όπως αναφέρθηκε, δεν πρόκειται να καταστρέψει άμεσα την κατανάλωση πετρελαίου και να μειώσει τις τιμές. Αλλά -αν οδηγήσει σε σταδιακά αυξανόμενες μετακινήσεις πολιτικής και αλλαγή επενδυτικών τάσεων προοδευτικά- θα μπορούσε να διασφαλίσει μια μεταμόρφωση της οικονομίας ενέργειας σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και νέες τεχνολογίες
Η συμφωνία επιφύλαξε επίσης, ανταμοιβές για τους παραγωγούς πετρελαίου, με τη μορφή μιας σαφούς αναγνώρισης ότι υπάρχουν τεχνολογίες που μπορούν να μειώσουν τον κλιματικό αντίκτυπο του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του άνθρακα, κυρίως δεσμεύοντας διοξείδιο του άνθρακα που παράγεται με την καύση ορυκτών καυσίμων προκειμένου οι εκπομπές να μην εισέρχονται στην ατμόσφαιρα.
Σε έναν κατάλογο ενεργειών που θα πρέπει να λάβουν οι χώρες προκειμένου να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή περιλαμβάνεται «η επιτάχυνση τεχνολογιών περιλαμβανομένων εκείνων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, μεταξύ άλλων, των ανανεώσιμων, της πυρηνικής ενέργειας και τεχνολογιών που περιορίζουν και απομακρύνουν όπως η δέσμευση, χρήση και αποθήκευση άνθρακα».
Πού χρησιμοποιήθηκαν τα χρήματα;
Όσον αφορά τα χρήματα, χρησιμοποιήθηκαν για να βοηθήσουν φτωχές, κλιματικά ευάλωτες χώρες να προσαρμοστούν στον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής λείπουν επίσης.
«Η προσαρμογή είναι πραγματικά ένα ζήτημα ζωής και θανάτου», δήλωσε ο απεσταλμένος του Μπανγκλαντές για το κλίμα Σάμπερ Χοσάιν Τσόουντχουρι. Δεν μπορούμε κάνουμε συμβιβασμούς στην προσαρμογή. Δεν μπορούμε να κάνουμε συμβιβασμούς στις ζωές και στα μέσα διαβίωσης».
Συμπερασματικά, η σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα «κλείδωσε» μια πρώιμη νίκη σε σχέση με τα χρήματα κατά την έναρξη των συνομιλιών, όταν οι αντιπροσωπείες ενέκριναν τη δημιουργία ενός νέου ταμείου που θα βοηθήσει τις φτωχές χώρες να αντεπεξέλθουν στις απώλειες και τις ζημιές που προκαλούνται από την καταστροφή του κλίματος.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και δεκάδες άλλες χώρες ήταν γενικά ευχαριστημένες με το αποτέλεσμα των συνομιλιών, λέγοντας πως η συμφωνία διατηρεί μια ευκαιρία για περιορισμό της παγκόσμιας υπερθέρμανσης στον +1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της προβιομηχανικής εποχής.
Το κείμενο καλεί τις χώρες να το πράξουν, όμως η Συμμαχία Μικρών Νησιωτικών Κρατών ανησυχεί ότι αυτό δεν θα συμβεί. Η εκπρόσωπος της AOSIS Αν Ράσμουσεν δήλωσε πως η συμμαχία αισθάνεται πως το κείμενο απέτυχε να δώσει τη «διόρθωση πορείας που χρειάζεται».
Διαβάστε ΕΔΩ περισσότερες ειδήσεις
