Εκατομμύρια άνθρωποι που πάσχουν από καρκίνο σε όλο τον κόσμο πολύ σύντομα θα έχουν στη διάθεσή τους ένα ακόμη «όπλο» για την καταπολέμηση της νόσου. Το εθνικό σύστημα υγείας της Βρετανίας κάλεσε ασθενείς για κλινικές δοκιμές με νέα εξατομικευμένα εμβόλια.
Τα εμβόλια κατά του καρκίνου χρησιμοποιούν την τεχνολογία «mRNA», η οποία πρωτοστάτησε στη δημιουργία των Covid εμβολίων και είναι ειδικά κατασκευασμένα για κάθε ασθενή. Τα εμβόλια κατά του καρκίνου θα διατεθούν στο NHS ως μέρος ενός προγράμματος που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στον κόσμο.
Τα εμβόλια κατά του καρκίνου είναι μια μορφή ανοσοθεραπείας. Σε αντίθεση με τα εμβόλια που προστατεύουν από μια μόλυνση, όπως το εμβόλιο κατά του Covid-19, τα εμβόλια κατά του καρκίνου θεραπεύουν άτομα που έχουν ήδη τη νόσο.
Έχουν σχεδιαστεί για να βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών να αναγνωρίσει και στη συνέχεια να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα – και να τα αποτρέψει από το να επανέλθουν.
«Πρόκειται για μία εντελώς εξατομικευμένη θεραπεία, η οποία είναι πολύ πιο έξυπνη από ένα συνηθισμένο εμβόλιο. Είναι απολύτως προσαρμοσμένο στον ασθενή και δε θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στον επόμενο ασθενή που περιμένει στη σειρά γιατί δε θα μπορεί να λειτουργήσει», λέει η Dr Heather Shaw, η οποία διηύθυνε την έρευνα στο University College London Hospitals NHS Foundation Trust (UCLH).
Το σημαντικότερο είναι πως τα εμβόλια, που αποσκοπούν στη μόνιμη θεραπεία συγκεκριμένων τύπων καρκίνου (μελάνωμα, καρκίνος του προστάτη, του εντέρου και του τραχήλου) κατασκευάζονται εξατομικευμένα για κάθε ασθενή μέσα σε λίγες εβδομάδες, προκειμένου να εξαλείψουν τους όγκους και μέχρι στιγμής στις δοκιμές τους έχουν δηλώσει συμμετοχή περισσότερα από 30 νοσοκομεία.
Για την κατασκευή τους, ένα δείγμα του όγκου ενός ασθενή αφαιρείται κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, ακολουθούμενο από αλληλουχία DNA και σε ορισμένες περιπτώσεις χρήση τεχνητής νοημοσύνης.
Τα εμβόλια για τον καρκίνο λειτουργούν στέλνοντας μια εντολή (blueprint) στα κύτταρα του ασθενή για την παραγωγή ενός αντιγόνου ή πρωτεΐνης που μπορεί να διακρίνει τα καρκινικά κύτταρα από τα φυσιολογικά. Τα εμβόλια διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να δράσει.
Το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που μπορούν να αναγνωρίσουν και να επιτεθούν σε εκδοχές της νόσου. Μόλις ο οργανισμός του ασθενούς δημιουργήσει αυτά τα αντισώματα, μπορεί να αναγνωρίσει την ασθένεια εάν επιστρέψει.
Τώρα οι ειδικοί πιστεύουν ότι μπορούν να αποτελέσουν μέρος της εργαλειοθήκης που απαιτείται για την οριστική καταπολέμηση του καρκίνου. Δεν θα αντικαταστήσουν τη χειρουργική επέμβαση, τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία σύντομα, αλλά θα μπορούσαν να παίξουν βασικό ρόλο στην ανοσοθεραπεία, το τέταρτο όπλο κατά του καρκίνου.
Η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο, επομένως τα εμβόλια είναι κυρίως διαθέσιμα ως μέρος κλινικών δοκιμών. Το εθνικό σύστημα υγείας της Βρετάνιας έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα που θα δώσει σε χιλιάδες ασθενείς στην Αγγλία πρόσβαση σε δοκιμές εμβολίων κατά του καρκίνου.
Το πρόγραμμα είναι το πρώτο του είδους του παγκοσμίως. Στοχεύει στη «στρατολόγηση» χιλιάδων καρκινοπαθών, «αντιστοιχώντας» κάθε ασθενή με συγκεκριμένες κλινικές δοκιμές των εμβολίων που θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν.
Διαβάστε ΕΔΩ περισσότερες ειδήσεις
