Σε ατελείωτη ζούγκλα έχει μετατραπεί η αγορά εργασίας με μεγάλα θύματα του εργαζόμενους, οι οποίοι καλούνται να επιβιώσουν σε συνθήκες απόλυτης εξαθλίωσης. Η πολυπόθητη επιστροφή στην εργασιακή κανονικότητα αποτελεί όνειρο θερινής νυκτός, καθώς εν έτη 2017 στην ελληνική αγορά εργασίας συνεχίζει να επικρατεί ο Μεσαίωνας. Οι επιχειρησιακές συμβάσεις είναι απόλυτα κυρίαρχες, ενώ οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης έχουν εξαπλωθεί ραγδαία απορρύθμιζοντας πλήρως την αγοράς εργασίας.
Τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας προκαλούν σοκ, καθώς αποτυπώνουν με το πιο ξεκάθαρο τρόπο το μέγεθος της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι από τις αρχές του έτους έως και τα τέλη Μάιου είχαν υπογραφεί συνολικά 135 επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας , εννέα κλαδικές και τέσσερις τοπικές ομοιοπεπαγγελματικές.
Πέρυσι, οι κλαδικές συμβάσεις άγγιξαν τις 318, δηλαδή το 95,2% του συνόλου των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Ωστόσο, ο «λαβύρινθος» της απορρύθμισης έχει τις ρίζες στα πρώτα χρόνια του μνημονίου. Δεν είναι τυχαίο ότι από τα τέλη του Ιουνίου του 2011, δηλαδή ένα χρόνο μετά το πρώτο μνημόνιο, έως τις αρχές Ιουνίου του 2016 είχαν υπογραφεί περισσότερες από 2.600 επιχειρησιακές συμβάσεις που προβλέπουν μειώσεις αποδοχών μεσοσταθμικά έως και 50%.
Παράλληλα, το μεγαλύτερο μέρος των κλαδικών συμβάσεων έχει υποκατασταθεί από ατομικές και επιχειρησιακές συμβάσεις που έχουν αλλάξει όλους τους όρους εργασίας. Το 2016 είχαν υπογραφεί μόνο 10 κλαδικές συμβάσεις, ενώ και κλαδικές συμβάσεις που βρίσκονται σε ισχύ περιλαμβάνουν κλάδους με μεγάλη πυκνότητα, οι οποίοι έχουν υποστεί σημαντικές μειώσεις μισθών.
Την ίδια στιγμή, χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν εισέλθει σε ένα ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας. Αν και απασχολούνται κανονικά δεν πληρώνονται από τους εργοδότες τους ή λαμβάνουν ψίχουλα με δραματικές καθυστερήσεις αρκετών μηνών. Δεκάδες είναι και οι περιπτώσεις υπαλλήλων, οι οποίοι με την ελπίδα της εξεύρεσης λύσης (καταβολή αποζημιώσεων και δεδουλευμένων) συνεχίζουν να εργάζονται σε εταιρείες φαντάσματα, που έχουν σταματήσει το κύκλο εργασιών τους αφήνοντας φέσια σε όλο το προσωπικό.
Σύμφωνα Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο της Αθήνας το σημαντικότερο πρόβλημα που ανακύπτει είναι η απλήρωτη εργασία. Άνθρωποι που εργάζονται ως δίωροι, τετράωροι ή εξάωροι είναι σύνηθες να είναι απλήρωτοι για αρκετούς μήνες και όταν διεκδικούν τα χρήματα τους να απολύονται. Το ΕΚΑ παρεμβαίνει στους εργοδότες, προσφεύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας, αλλά πολλοί εργοδότες ενώ αναγνωρίζουν τις οφειλές, εκμεταλλεύονται την οικονομική αδυναμία των εργαζόμενων και στοχεύουν σε χρονοβόρες διαδικασίες.
Το ΕΚΑ κάνει περίπου 20 παρεμβάσεις το μήνα σε επιχειρήσεις που έχουν προβλήματα απλήρωτης εργασίας και τουλάχιστον 15 το μήνα σε εργοδότες που έχουν προχωρήσει σε παραβάσεις ωραρίων και παραβίαση συλλογικών συμβάσεων. Κατά τη διάρκεια των ελέγχων το ΕΚΑ έχει συναντήσει αρκετά κρούσματα εργοδότικής αυθαιρεσίας.
Εργαζόμενη ηλικίας 62 ετών εργαζόταν με δίωρη απασχόληση καθαρίστρια σε εταιρεία της Αττικής. Με την ολοκλήρωση του έργου, η εταιρεία της έδωσε υποχρεωτικά ενα μήνα άδεια. Ωστόσο, η επιχείρηση δεν την ενημερώσει για την για την ημερομηνία επιστροφής της. Η εργαζόμενη κατέφυγε στο Εργατικό Κέντρο Αθήνας, προκειμένου να μάθει τι συμβαίνει. Όταν το ΕΚΑ επισκέφθηκε την επιχείρηση, ο εργόδοτης υποστήριξε ότι η συγκεκριμένη υπάλληλος είχε προχωρήσει σε οικειοθελή αποχώρηση. Μ’ άλλα λόγια η εργαζόμενη είχε αποχωρήσει οικειοθελώς, χωρίς να το ξέρει!
Γυναίκα 55 ετών, η οποία εργαζόταν για πολλά χρόνια σε επιχείρηση φιαλών υγραερίου. Η εταιρεία αν και σταμάτησε το κύκλο εργασιών, δεν προχώρησε στην απόλυση της συγκεκριμένη υπαλλήλου. Δύο χρόνια μετά, η συγκεκριμένη υπάλληλος δεν είναι ούτε απολυμένη και διεκδικεί στα δικαστήρια τις αποζημιώσεις, αλλά και την απόλυση της προκειμένου να μπορέσει να κάνει εγγραφή στον ΟΑΕΔ.
Εργοδότρια σε τηλεφωνικό κέντρο ήθελε να απολύσει τις τρεις εργαζόμενες που έχει η εταιρεία στο δυναμικό της. Ωστόσο, επειδή δεν θέλει να καταβάλλει τις αποζημιώσεις τους πρότεινε να συνεχίσουν να δουλεύουν με “μαυρα” και να λαμβάνουν την αποζημίωση τους με ποσοστό από τις πωλήσεις!
Εταιρεία καθαρισμού αποφάσισε να απολύσει εργαζόμενη επειδή έμεινε έγκυος. Ωστόσο, ο εργοδότης ζήτησε από την εργαζόμενη να παραιτηθεί, διότι δεν είχε σκοπό να της δώσει αποζημίωση. Η εργαζόμενη τον ενημέρωσε ότι δεν πρόκειται να φύγει αν δεν λάβει την αποζημίωση της. Ο εργοδότης δεν την απελυσε, αλλα για να την τιμωρησει την υποχρεωνε να “εργάζεται” για οκτω ωρες σε ενα απολυτως αδειο γραφειο (χωρις χαρτια και υπολογιστη) το οποιο βρισκοταν μεσα σε ενα γκαραζ.
