Θολό παραμένει το τοπίο στα εργασιακά με την ελληνική πλευρά να έχει κάνει σημαντικά βήματα πίσω από τις «κόκκινες γραμμές» που είχε θέσει στην αρχή της διαπραγμάτευσης. Η επιστροφή στη κανονικότητα απέχει παρασάγγας από το νέο τοπίο που διαμορφώνεται στην αγορά εργασίας, καθώς η συμφωνία της Μάλτας δεν ανατρέπει τους μνημονιακούς νόμους των προηγούμενων ετών, οι οποίοι απορύθμισαν πλήρως την αγορά εργασίας. Και αυτό, γιατί οι κλαδικές συλλογικές διαπραγματεύσεις “επανέρχονται” το 2018, δηλαδή μετά το τέλος του μνημονίου, ενώ οι εθνικές συλλογικές διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού θα παραμείνουν στο…πάγο στο διηνεκές.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας η μεγάλη επιτυχία σημειώθηκε στις ομαδικές απολύσεις, καθώς τα όρια τους δεν αυξάνονται. Ωστόσο, αυτή είναι η μισή αλήθεια, καθώς η συμφωνία προβλέπει κατάργηση τη προέγκρισης (υπουργικό βέτο) από την κυβέρνηση. Με άλλα λόγια, το υπουργείο δίνει «πράσινο φως» για ομαδικές απολύσεις μόνο με απόφαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας.
Μάλιστα, το τελευταίο (υπουργικό βέτο) βρισκόταν αρκετά ψηλά στην ατζέντα των απαιτήσεων της ελληνικής πλευράς, ενώ σε ότι αφορά την επαναφορά της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων και της υπερίσχυσης τους έναντι των επιχειρησιακών συμβάσεων, αυτή θα έρθει με την προϋπόθεση ότι θα τελειώσει ομαλά των μνημόνιο (2018) και θα επιτευχθούν οι στόχοι.
Παράλληλα, θα πρέπει από εκεί και έπειτα να υπογραφούν οι πολυπόθητες κλαδικές συμβάσεις εργασίας, οι οποίες τα χρόνια της κρίσης αποτελούν «είδος προς εξαφάνιση». Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας ο κατώτατος μισθός «ενταφιάζεται», ενώ παραμένει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο μετά το πέρας του Μνημονίου , ο εθνικός κατώτατος μισθός θα καθορίζεται από την κυβέρνηση και όχι από τους κοινωνικούς εταίρους.
Ομαδικές Απολύσεις
Τα όρια απολύσεων παραμένουν ίδια και κατ’επέκταση δεν θα υπάρξει ο διπλασιασμός τους, τον οποίο απαιτούσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μέχρι σήμερα μπορούσαν να απολυθούν:
· Έξι εργαζόμενοι για επιχειρήσεις
· Ποσοστό 5% του προσωπικού και μέχρι 30 άτομα κάθε ημερολογιακό μήνα για επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 150
Ωστόσο, το υπουργικό βέτο θα αποτελέσει παρελθόν, καθώς στη συμφωνία κυβέρνησης-θεσμών στο πρόσφατο Eurogroup της Μάλτας προβλέπεται ότι η αρμοδιότητα της απόφασης για τις ομαδικές απολύσεις θα περάσει στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας, με τριμερή εκπροσώπηση εργοδοτών, εργαζομένων και κράτους. (με 4 εκπροσώπους της κυβέρνησης, 4 εκπροσώπους των εργαζομένων και 4 εκπροσώπους των εργοδοτών).
Συλλογικές Διαπραγματεύσεις
Στόχος της Κυβέρνησης ήταν η άμεση επαναφορά της χώρας στην εργασιακή κανονικότητα, με την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων. Παρά τις θυσίες σε συντάξεις και αφορολόγητο η επαναφορά μπαίνει στο…συρτάρι μέχρι το 2018, όταν δηλαδή πέφτει η αυλαία του μνημονίου. Ωστόσο, από τον Σεπτέμβριο του 2018 θα ισχύει και πάλι η αρχή της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων και η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης για τους εργαζομένους. Αυτό σημαίνει ότι οι κλαδικές συμβάσεις οι οποίες θα υπογράφονται θα είναι υποχρεωτικές και για τα μη μέλη των κλαδικών εργοδοτικών ενώσεων, υπό τον όρο ότι οι ενώσεις αυτές θα εκπροσωπούν το 51% των επιχειρήσεων του κλάδου.
Ταυτόχρονα με αυτό, θα ξεκινήσει και η υπερίσχυση των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων θα υπερισχύουν οι όροι των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων (εφόσον φυσικά έχουν υπογραφεί) έναντι των όρων των επιχειρησιακών ή ατόμικών συμβάσεων, εκτός εάν οι επιχειρησιακές συμβάσεις προβλέπουν καλύτερους όρους από εκείνους των κλαδικών.
Κατώτατο Μισθός
Καμία αλλαγή δεν αναμένεται στο πλαίσιο που ρυθμίζει τον τρόπο καθορισμού του εθνικού κατώτατου. Αυτό σημαίνει ότι θα συνεχίσει να ισχύει το παρόν πλαίσιο το οποίο θεσπίστηκε το 2013 και το οποίο προβλέπει πως ο εθνικός κατώτατος μισθός, ο οποίος αγγίζει τα 586 ευρώ θα καθορίζεται, μετά το πέρας του Μνημονιακού Προγράμματος προσαρμογής από την εκάστοτε κυβέρνηση μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους (ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ). Φυσικά, παραμένει και άδικος διαχωρισμός με βάση την ηλικία. Υπενθυμίζεται ότι εργαζόμενοι κάτω των 25 ετών αμείβονται με 511 ευρώ μεικτά και όχι με 586, όπως προβλέπεται για τους εργαζόμενους άνω των 25 ετών. Κατ’επέκταση το αίτημα χιλιάδων νέων εργαζόμενων για ίση εργασία και μισθό οδηγείται και αυτό στις καλένδες. Αναφορικά με το συνδικαλιστικό νόμο συμφωνήθηκε να υπάρξουν αλλαγές στο “καθεστώς” των αδειών και των απολύσεων των συνδικαλιστών, ενώ δεν θεσμοθετηθεί το δικαίωμα των εργοδοτών στην ανταπεργία (λοκ άουτ)