Είναι γεγονός ότι η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης είναι καταλληλότερη για περιόδους ευημερίας και ανάπτυξης. Πρώτιστος στόχος του Ευρωσυστήματος, μέσω της ασκούμενης νομισματικής πολιτικής είναι η διαφύλαξη της σταθερότητα των τιμών. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν υπάρχουν βαθιές οικονομικές κρίσεις που επιτείνουν και διευρύνουν τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες.
Το βάρος της προσαρμογής της οικονομίας και της εξόδου από την κρίση, μεταφέρεται κυρίως στην αγορά εργασίας, μέσω της της μείωσης του κόστους εργασίας της ευελιξίας στην αγορά εργασίας και τις εργασιακές σχέσεις, καθώς δεν υπάρχουν αντισταθμιστικοί και εξισορροπητικοί μηχανισμοί. Πέραν της κοινής νομισματικής πολιτικής δεν υπάρχει κοινή Ευρωπαϊκή δημοσιονομική δομή που να επιτρέπει δημοσιονομικές ή άλλες παρεμβάσεις για την ανάσχεση της οικονομικής κρίσης και την μείωση των επιπέδων της ανεργίας όπως στις ΗΠΑ. Δεν υπάρχει επίσης τραπεζική ενοποίηση. Δεν λαμβάνονται υπόψη στον σχεδιασμό, τα φορολογικά, τα συνταξιοδοτικά και τα ζητήματα της αγοράς εργασίας.
Τα προγράμματα διάσωσης και προσαρμογής, όπως σχεδιάστηκαν και εφαρμόζονται προκειμένου να αντιμετωπίσουν, την οξεία οικονομική κρίση, την βιωσιμότητα του χρέους και την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας, αντικατοπτρίζουν τις ατέλειες των Ευρωενωσιακών θεσμών στην λειτουργία της Ευρωζώνης και παραγνωρίζουν το εύρος των επιπτώσεων στην αγορά εργασίας και την οικονομία.
Για παράδειγμα, ποιό επίπεδο ύφεσης και ανεργίας γίνεται αποδεκτό κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά (20%, 25%, ή 30 %), προκειμένου μια οικονομία να καταστεί ανταγωνιστική; Με ποιο τρόπο μια οικονομία μπορεί να αποκτήσει ικανοποιητικούς ρυθμούς μεγέθυνσης και ανάπτυξης, όταν με την μετανάστευση και τα τεράστια επίπεδα της μακροχρόνιας ανεργίας και της ανεργίας των νέων, απαξιώνονται οι γνώσεις οι δεξιότητες και το ανθρώπινο κεφάλαιο, με συνέπεια ο στόχος για την παραγωγή καινοτομίας και την ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας να καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής.
Η Ευρώπη βρίσκεται σε θεσμική μετάβαση από την διακυβερνητική συνεργασία σε περαιτέρω οικονομική εμβάθυνση, που θα περιλαμβάνει περισσότερο κοινές πολιτικές στο συνταξιοδοτικό και στο εργασιακό, ενώ στο τραπέζι βρίσκεται ήδη και η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων. Η χώρα μας στο αλληλοεξαρτώμενο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα αλλά και για Στρατηγικούς λόγους, θα πρέπει να είναι παρούσα την στιγμή που αρχίζει να διαμορφώνεται η νέα αρχιτεκτονική της Ευρώπης, έχοντας έχει ήδη καταβάλλει ένα τεράστιο και δυσανάλογο κοινωνικό και οικονομικό κόστος προσαρμογής, παρά τις αρρυθμίες και τις ατέλειες των Ευρωενωσιακών θεσμών.
Κωνσταντίνος Αγραπιδάς, Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου, Απόφοιτος Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης.
