Η υπόθεση της Ειρήνης Μουρτζούκου συγκλονίζει την ελληνική κοινωνία, αναδεικνύοντας σοβαρές ευθύνες υπηρεσιακών κρατικών παραγόντων, ολιγωρία αρχών και κρίσιμα λάθη ιατροδικαστών. Πάνω από πέντε παιδικές ψυχές χάθηκαν, με θανάτους που αρχικά αποδόθηκαν σε παθολογικές αιτίες, ενώ η αλήθεια αποκαλύφθηκε πολύ αργότερα.
Ιατροδικαστές ανέλαβαν διαφορετικές περιπτώσεις, αλλά απέτυχαν να εντοπίσουν στοιχεία υποξίας –ενδεικτικά της ασφυξίας– που βρέθηκαν αργότερα σε πλήθος οργάνων, όπως εγκέφαλος και πνεύμονες . Τρία από τα παιδιά εξετάστηκαν από τον ίδιο ιατροδικαστή, με τις αρχικές εκθέσεις να κάνουν λόγο για «διάμεση πνευμονίτιδα» ή «αιφνίδιο νεογνικό θάνατο», συμπέρασμα που απέκλεισε την έγκαιρη εντολή ποινικής διερεύνησης.
Η μεγάλη επιτυχία των δημοσιογραφικών μέσων ήταν να κρατήσουν την υπόθεση στο επίκεντρο της κοινωνικής συζήτησης. Οι αποκαλύψεις –όπως η κυνική ομολογία της Ειρήνης ότι «όταν τσακωνόταν με τη μητέρα της την κυρίευαν δαίμονες» – έριξαν φως σε μια τραγική αλήθεια.
Χάρη στις επίμονες ερωτήσεις και στις εντατικές ειδησεογραφικές έρευνες, αλλα και στον ακέραιο επαγγελματισμό κάποιων έμπειρων ανθρώπων της επιστημονικής κοινότητας αναδείχθηκαν οι αντιφάσεις της πρώτης εκδοχής των αρχών, αλλά και η σοβαρότητα των παραλείψεων στον ιατροδικαστικό τομέα.
Η έρευνα ξεκίνησε ενδελεχώς μετά τον θάνατο του Παναγιώτη (Αύγουστος 2024), παιδιού φίλης της Μουρτζούκου, αλλά η δικογραφία ολοκληρώθηκε μόλις την 1η Ιουλίου 2025 . Αυτό σημαίνει ότι θάνατοι επακολούθησαν χωρίς να υπάρξει συντονισμένη ποινική διερεύνηση. Ο φάκελος άνοιξε σιγά-σιγά, μετά από ενδεικτικές εξετάσεις των πραγματογνωμόνων της ΕΛ.ΑΣ., που τελικά κατέληξαν σε συμπεράσματα για ασφυξία και όχι παθολογικά αίτια .
Η κοινωνία οφείλει να αναλογιστεί: πώς ήταν δυνατόν πέντε θάνατοι βρεφών να περάσουν ασυζητητί, χωρίς να «χτυπήσει κανένα καμπανάκι»; Η ευθύνη βαραίνει όχι μόνο τους ιατροδικαστές αλλά το σύνολο των θεσμών: γιατρών, εισαγγελέων, κοινωνικών υπηρεσιών, έως και των γνωστών πρόσωπων που όφειλαν να κινητοποιηθούν.
Η τραγωδία της υπόθεσης Μουρτζούκου αποτελεί μια κραυγή αφύπνισης. Η ολιγωρία συστημάτων και η αργοπορία των αρχών επέτρεψαν την επανάληψη ενός εγκλήματος. Είναι πλέον ορατή η ανάγκη για βελτίωση του ιατροδικαστικού συστήματος, για ταχύτερη ανταπόκριση εισαγγελιών και για ενίσχυση της πρόληψης – ώστε να μην επαναληφθούν τέτοιες τραγωδίες.
