Όπως αναφέρει η ελληνική έκδοση της Deutsche Welle, το μεταναστευτικό φαίνεται ότι θα είναι ένα από τα βασικά θέματα που θα απασχολήσουν τους Ευρωπαίους ηγέτες στην προσεχή σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών.
Οι «27» μόλις υπέγραψαν το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, το οποίο ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, χαρακτήρισε «ιστορική απόφαση» σε δηλώσεις του στην DW, και ήδη οι εντάσεις αυξάνονται.
Από τα μέσα Σεπτεμβρίου, η Γερμανία έχει εισαγάγει συστηματικούς ελέγχους σε όλα τα χερσαία σύνορα της χώρας για έξι μήνες, με στόχο την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης. Οι γειτονικές χώρες αντιδρούν, με κάποιους να μιλούν για «κλείσιμο των συνόρων» ή ακόμα και για «το τέλος της Ζώνης Σένγκεν».
H ευρωβουλευτής των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών (CDU) Λένα Ντιπόν δεν συμμερίζεται αυτή την κριτική.
«Τόσο ο παλαιότερος Κώδικας Συνόρων του Σένγκεν όσο και ο νέος Κώδικας που ισχύει από την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο προβλέπουν το δικαίωμα επαναφοράς συνοριακών ελέγχων για περιορισμένη διάρκεια, εφόσον συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι, που επίσης αναφέρονται ρητώς» λέει η Γερμανίδα ευρωβουλευτής στη γερμανική εφημερίδα. «Το ζήτημα είναι -και το βλέπουμε στη συζήτηση που διεξάγεται σήμερα εντός της ΕΕ- ότι η Ζώνη Σένγκεν είναι υπό πίεση. Τα κράτη-μέλη πρέπει να υλοποιήσουν αυτά που έχουν συμφωνήσει».
Η Λένα Ντιπόν εκφράζει την άποψη ότι, αν και δεν υπάρχει θέμα παράβασης των κανόνων του Σένγκεν, ο χειρισμός του ζητήματος από το Βερολίνο ήταν λάθος. «Όπως είχαμε δει και στην προηγούμενη “κρίση του Σένγκεν” σε εποχές πανδημίας, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει συνεργασία και επικοινωνία μεταξύ των κρατών-μελών», επισημαίνει. «Δεν μπορεί οι γειτονικές χώρες να μαθαίνουν από τις εφημερίδες ότι η Γερμανία θα επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους ή θα παρατείνει τους ελέγχους που ήδη υπάρχουν. Αυτό δεν επιτρέπεται να συμβεί».
Αντίθετη άποψη έχει ο συμπροεδρεύων της Ευρωπαϊκής Αριστεράς Μέρτιν Σίρντεβαν. Απαντώντας στο ερώτημα της Deutsche Welle σχετικά με τη συμβατότητα των συνοριακών ελέγχων με τους κανόνες της Ζώνης Σένγκεν, ο Γερμανός ευρωβουλευτής δηλώνει: «Ξεκάθαρα όχι. Αυτό που κάνει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση επαναφέροντας τους ελέγχους, οδηγεί σε μια ντε φάκτο κατάργηση του Σένγκεν. Βλέπουμε ήδη ότι υπάρχουν αντιδράσεις από άλλες κυβερνήσεις. Θεωρώ ότι το τέλος του Σένγκεν, το τέλος της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων, θα ήταν μια πραγματική καταστροφή και θα είχε συνέπειες. Όχι μόνο για την τροφοδοσία της αγοράς, αλλά και για τις καθημερινές μετακινήσεις των πολιτών».
Το κλίμα των ημερών επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο από την πρωτοβουλία δύο κρατών-μελών να ζητήσουν μια «αυτοεξαίρεση» (opt-out) από την κοινή μεταναστευτική πολιτική. Ενδεικτικά, η Δανία είχε εξασφαλίσει στο παρελθόν την αυτοεξαίρεσή της από το ευρώ με τη συμφωνία των υπόλοιπων κρατών-μελών.
Τη διαδικασία αυτή άνοιξε η νέα κυβέρνηση της Ολλανδίας, στην οποία πλέον κυριαρχεί το ακροδεξιό «Κόμμα για την Ελευθερία» (PVV) του Γκέερτ Βίλντερς. Ακολούθησε η Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν, η οποία μάλιστα κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου για το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
Ο Μάρτιν Σίρντεβαν από το γερμανικό Κόμμα της Αριστεράς (Die Linke) σχολιάζει: «Αν δεν κάνω λάθος στην Ουγγαρία είχαν κατατεθεί όλες κι όλες 36 αιτήσεις ασύλου μέσα στο 2023. Το να ζητάς ”οπτ-άουτ” από τη μεταναστευτική πολιτική μου φαίνεται προσχηματικό υπό αυτές τις συνθήκες. Ο πραγματικός λόγος είναι ότι τόσο στην Ουγγαρία όσο και στην Ολλανδία ανήλθαν στην εξουσία ακραίες δεξιές κυβερνήσεις, που υποκινούν τη μια μειονότητα εναντίον της άλλης».
Ωστόσο, η Λένα Ντιπόν εκτιμά ότι, τουλάχιστον στην περίπτωση της Ολλανδίας, το αίτημα για αυτοεξαίρεση αποτελεί τακτικό ελιγμό. «Αν διαβάσετε προσεκτικά την επιστολή της ολλανδικής κυβέρνησης, θα δείτε ότι στην πραγματικότητα μιλάνε για μισό ”οπτ-άουτ”» λέει η Γερμανίδα πολιτικός.
«Θα ήθελαν το οπτ-άουτ, αλλά γνωρίζουν ότι σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να αποχωρήσουν πλήρως, γιατί άλλη δυνατότητα δεν υπάρχει, γι’ αυτό στην επόμενη παράγραφο λένε ότι “αν δεν γίνεται διαφορετικά”, θέλουν τουλάχιστον την ταχύτερη υλοποίηση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση. Πρόκειται μάλλον για μια πολιτική συμβολισμών παρά ουσίας».
Διαβάστε ΕΔΩ περισσότερες ειδήσεις