H λειτουργία του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) έχει μπει στο στόχαστρο των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αλλά και της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, προκειμένου να αναμορφωθεί και να εκσυγχρονιστεί ουσιαστικά το θεσμικό του πλαίσιο, αλλά και να αλλάξει ο τρόπος διαχείρισής του.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η εφημερίδα “Real News” sκοπός της ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης είναι να επιστρέψει το ΠΔΕ στη βασική του στόχευση, που είναι η διάθεση των εθνικών πόρων για την ενίσχυση της οικονομίας, και να μην περιορίζεται μόνο στην κάλυψη λειτουργικών εξόδων και υλικών ζημιών. Μάλιστα, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά πηγές του οικονομικού επιτελείου, «θέλουμε η καρδιά των χρηματοδοτήσεων να χτυπά στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, για αυτό τον λόγο πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για τις δημόσιες επενδύσεις στη χώρα μας».
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Realnews, ήδη συντάσσεται μελέτη σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG REFORM) για το πώς μπορεί να εκσυγχρονιστεί το κανονιστικό πλαίσιο του ΠΔΕ, ενώ προς την κατεύθυνση της σωστής διαχείρισης του προγράμματος έχει ξεκινήσει να «τρέχει» από τις αρχές του μήνα το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ), το οποίο αποτελεί το πλαίσιο για τους εθνικούς πόρους του ΠΔΕ.
Παράλληλα, οι παρεμβάσεις για τον εξορθολογισμό του δεν περιορίζονται μόνο στο ΕΠΑ, καθώς το αρμόδιο υπουργείο σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υλοποιεί ένα σχέδιο δράσης για την καλύτερη αποτύπωση, πρόβλεψη και ταξινόμηση των δαπανών του.
Να σημειωθεί ότι το θεσμικό πλαίσιο του ΠΔΕ χαρακτηρίζεται από τις ίδιες πηγές ως απαρχαιωμένο, αφού η έναρξη λειτουργίας του, χωρίς ιδιαίτερες αλλαγές, τοποθετείται στο 1952, γεγονός που δημιουργεί αγκυλώσεις στην εφαρμογή και εκτέλεσή του, αλλά και τεράστια δυσκαμψία στο ποσοστό αποδοτικότητας των διαθέσιμων κεφαλαίων.
Εκσυγχρονισμός
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο, με βάση τις εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Ανάπτυξης, αναμένεται να είναι έτοιμο προς το τέλος του 2022. «Με την εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης θέτουμε σε νέες βάσεις το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με στόχο την απρόσκοπτη εκτέλεσή του, την αποτελεσματική διαχείρισή του, τη διευκόλυνση των δικαιούχων, τον εξορθολογισμό των δαπανών και κυρίως την ενίσχυση του αναπτυξιακού αποτυπώματος των εθνικών πόρων στην ελληνική οικονομία.
Παράλληλα, προχωράμε στην επισκόπηση του θεσμικού πλαισίου των δημόσιων επενδύσεων με στόχο τον ουσιαστικό εκσυγχρονισμό του, προκειμένου να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες του νέου περιβάλλοντος», δηλώνει στην «R» ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος.
Τι αλλάζει
Η μελέτη για την αναμόρφωση και τον ανασχεδιασμό του ΠΔΕ θα περιγράφει μια σειρά παρεμβάσεων, αρχής γενομένης από την απλοποίηση των διαδικασιών του. Συγκεκριμένα, το υπουργείο επεξεργάζεται τα εξής:
– Να μηχανογραφηθεί το σύστημα εξ ολοκλήρου (π.χ. υπάρχουν περιοχές που δεν είναι μηχανογραφημένες).
– Να ενταχθούν στο σύστημα έγγραφα τα οποία απαιτούνται ώστε να μη χρειάζεται να τα προσκομίζουν οι αρμόδιοι, όπως είναι η ασφαλιστική ενημερότητα.
– Να διασφαλιστεί μια ουσιαστική παρακολούθηση των έργων ώστε να ενισχυθεί και η διαφάνεια των διαδικασιών.
Άλλωστε, όπως αναφέρουν πηγές του οικονομικού επιτελείου, επιδιώκεται το ΠΔΕ να είναι ένα πρόγραμμα με προληπτικούς και κατασταλτικούς ελέγχους, με δομή και σωστό προγραμματισμό. Μια ακόμη σημαντική αλλαγή που επεξεργάζεται το υπουργείο είναι η διαμόρφωση του μηχανισμού ελέγχου. Να μπορούν, δηλαδή, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να λαμβάνουν όλη την πληροφορία για τα έργα πολύ πιο εύκολα και γρήγορα και να έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησής τους, ώστε να ξέρουν ποια έργα έχουν χρηματοδοτηθεί και σε ποιο στάδιο υλοποίησης βρίσκονται ή εάν αυτά έχουν ολοκληρωθεί, όταν το πρόγραμμα τα έχει πληρώσει.
