Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Brain Drain: Μετανάστες στο εξωτερικό 400.000 νέοι Έλληνες

Τις αντοχές του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης αναμένεται να δοκιμάσει η μετανάστευση 400.000 νέων Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό την τελευταία εξαετία.

Με το λεγόμενο brain drain, η χώρα στερείται υψηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό, καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, φορολογικά έσοδα, καθώς και πολύτιμες εισφορές οι οποίες εκτιμάται οτι αγγίζουν το 1,5 δισ. ευρώ ετησίως.

Η διαρροή εγκεφάλων έχει λάβει επικίνδυνες διαστάσεις και προκαλεί ανησυχία σχετικά με τις προοπτικές ανάκαμψης μιας χώρας που στερείται όλο και περισσότερο το νεανικό και καλά εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό της, το οποίο είναι απαραίτητο στην οποιαδήποτε απόπειρα αλλαγής του παραγωγικού της μοντέλου. Συγκεκριμένα, από τη μία πλευρά η μετανάστευση του ανθρώπινου δυναμικού υψηλής κατάρτισης και από την άλλη η ύφεση και η λιτότητα, δημιουργούν μια συνδυαστική επίδραση και μια αμοιβαία σχέση που  ενισχύει τον υφεσιακό φαύλο κύκλο της ελληνικής οικονομίας.

Σε αυτό πρέπει να προστεθεί η επίδραση που έχει η διαρροή αυτή και στην ήδη προβληματική ηλικιακή σύνθεση του πληθυσμού, δηλαδή στην υπογεννητικότητα και τελικά στην περαιτέρω γήρανση του πληθυσμού.

Η μετανάστευση νέων και υψηλά καταρτισμένων Ελλήνων παραγωγικής ηλικίας (κάτω των 45 ετών), εκτός από τις δημογραφικές επιπτώσεις έχει και ασφαλιστικό «αποτύπωμα».

Το brain drain, σύμφωνα με τον καθηγητή Σάββα Ρομπόλη,  αναμένεται να ασκήσει σοβαρές πιέσεις στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, στην αγορά εργασίας και στην αναπτυξιακή διαδικασία, λόγω και της συνδυαστικής επίδρασής του με την γήρανση του πληθυσμού, την μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας και των ευέλικτων μορφών απασχόλησης.

Φυσικά το εγχώριο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης ήταν σαθρό ούτως ή άλλως και δεν περίμενε την μετανάστευση των νέων για να φτάσει στα όριά του. Την απειλή της κατάρρευσης τροφοδότησαν συνολικά:

  • Η αύξηση της ανεργίας, με καθεμία μονάδα της να επιβαρύνει με 320.000.000 ευρώ ετησίως το σύστημα από χαμένες εισφορές.
  • Η έκρηξη της ανασφάλιστης και μαύρης εργασίας που στερεί κατ’ έτος από το σύστημα 2 δισ. ευρώ.
  • Η εκτίναξη όλων των ευέλικτων μορφών απασχόλησης που στερεί από τον ΕΦΚΑ 2 δισ. ευρώ τον χρόνο. Η μερική απασχόληση και η εκ περιτροπής εργασία αντιστοιχούν στο 54,7% των προσλήψεων, στερώντας έσοδα από τα ταμεία και τμήμα του μισθού από τους εργαζόμενους.
  • Το κούρεμα (PSI) των αποθεματικών των Ταμείων που δημιούργησε «τρύπα» ύψους 12 δισ. ευρώ.
  • Η ραγδαία μείωση των μισθών λόγω κρίση, που στέρησε περί τα 150.000.000 ευρώ από εισφορές ανά έτος από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
  • Το δημογραφικό, καθώς σήμερα 1,2 εργαζόμενοι συντηρούν έναν συνταξιούχο.
  • Η δραστική περικοπή της κρατικής επιχορήγησης προς τα Ταμεία κατά 1,8 δισ. ευρώ για το 2017 που επιβάλλουν οι δανειστές
  • Η μείωση των εργοδοτικών και εργατικών εισφορών στερεί περί το 1 δισ. ευρώ ετησίως από το σύστημα.

Σχέδιο «Επιστρέφω Ελλάδα»

 

Αναμφίβολα στην Ελλάδα, εδώ και πολλά χρόνια, υπάρχει αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης επιστημονικού δυναμικού, όπως προκύπτει από

τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, υποαπασχόλησης, ετεροαπασχόλησης ή απασχόλησης σε δουλειές κατώτερες των προσόντων, από τις χαμηλές αμοιβές επιστημόνων κλπ.

Παρατηρείται λοιπόν μια απραξία (συχνά μακράς διάρκειας) ή απασχόληση σε θέσεις εργασίας που απαιτούν μικρότερη εξειδίκευση, και συνεπώς μια

εκ των πραγμάτων απαξίωση των ικανοτήτων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού (brain waste), που οδηγεί κάποιους από αυτούς τους

επιστήμονες στη μετανάστευση.

Η Κυβέρνηση αναγνωρίζοντας την διάσταση του προβλήματος έχει εκπονήσει το σχέδιο «Επιστρέφω Ελλάδα/Γέφυρες γνώσης-συνεργασία», με στόχο το brain drain να μετατραπεί σε brain gain, ώστε να υπάρξει εξισορρόπηση και αμφίδρομη κινητικότητα επιστημόνων.

Ανάμεσα στις πολιτικές που πρόκειται να εφαρμόσει για τη συγκράτηση των νέων επιστημόνων μέσα στην Ελλάδα, μέσω του ΕΠΑΝΕΚ, της ΓΓΕΤ, του ΙΚΥ, του ΕΑΠ κλπ. είναι δράσεις:

α) ενίσχυσης της αυτοπασχόλησης πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης,

β) πρόσληψης στα ΑΕΙ και ΤΕΙ νέων διδακτόρων για απόκτηση ακαδημαϊκής διδακτικής εμπειρίας, γ) προκήρυξης ερευνητικών προγραμμάτων από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας,

δ) χορήγησης υποτροφιών από το ΙΚΥ σε υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδάκτορες και

ε) μοριοδότησης νέων επιστημόνων για πρόσληψη στο ΕΑΠ.

 

Διαβάστε ακόμη:

Αρχηγική εμφάνιση Τεμπονέρα: «Είναι η ώρα των νόμιμων ιδιοκτητών του ΣΥΡΙΖΑ»

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες στο κατάμεστο κλειστό...

ΒΙΝΤΕΟ – Οι αγρότες μπήκαν στην καρδιά της Αθήνας

Στην καρδιά της πόλης έφτασαν πριν λίγη ώρα οι...

Το 45,5% των πολιτών ζουν με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια

Το γεγονός ότι η χώρα μας διανύει μια βαθιά στεγαστική...

ΒΙΝΤΕΟ Αίσχος! Αναρχικοί φώναζαν στα ΜΑΤ: «Που είναι ο Γιώργος;»

Σε μια αδιανότη ενέργεια προέβησαν οι αναρχικοί που συμμετείχαν...

Ενημερωτικό Δελτίο

Βασιλικός εμπειρογνώμονας αποκαλύπτει από ποια μορφή καρκίνου πάσχει η Κέιτ Μίντλετον

Βασιλικός εμπειρογνώμονας αποκαλύπτει από ποια μορφή καρκίνου πάσχει η Κέιτ Μίντλετον,η ανακοίνωση της  ότι διαγνώστηκε με καρκίνο σόκαρε τον πλανήτη, λίγο μετά την είδηση...

ΟΗΕ: 730 εκατ. άνθρωποι πεινούν ενώ ένα δισεκατομμύριο γεύματα πετιούνται κάθε μέρα

ΟΗΕ: 730 εκατ. άνθρωποι πεινούν ενώ ένα δισεκατομμύριο γεύματα πετιούνται κάθε μέρα, «Παγκόσμια τραγωδία» στη σπατάλη τροφίμων Τα νοικοκυριά πέταξαν στα σκουπίδια το ισοδύναμο ενός δισεκατομμυρίου...

Έχασε και τα δύο πόδια του λόγω άγριας κακοποίησης από τους γονείς του

Έχασε και τα δύο πόδια του λόγω άγριας κακοποίησης από τους γονείς του, ο ρόλος της Κέιτ Μίντλετον στη διάσωσή του Ο 9χρονος, από...

Κατάρρευση γέφυρας Βαλτιμόρη  – Νεκροί θεωρούνται οι έξι αγνοούμενοι

Κατάρρευση γέφυρας Βαλτιμόρη, νεκροί θεωρούνται οι έξι αγνοούμενοι  Νεκροί θεωρούνται από τις αμερικανικές υπηρεσίες διάσωσης τουλάχιστον 6 άνθρωποι λόγω της κατάρρευσης της γέφυρας στη Βαλτιμόρη...